Cebuano ug Ako

Usa ka kataw-anan nga panghitabo ang di jud nako makalimtan. Kini nahitabo gamit ang pulong nga Cebuano. Bisag mga Mascom nga estudyante akong kuyog atong mga panahona-- mga maayo jud mulitok ug Iningles, Bisaya ang among gigamit nga pung kay mas masabtan man ni sa amung lugar nga gi adtuan ug sa amung pag amigahay aning mga bayhana, Bisaya nga stinuryaan ang mas duol sa amung kasing-kasing. :-)

Usa ka adlaw sa Enero karong tuiga, nagkuyog mi sa akong tulo ka amiga. Nangadto mig Sikatuna kay amung barkada magpaprinta ug T-shirt para sa Sinulog. Sa sinugdanan palang sa amung pagkuyog, lingaw na kaayo kay nasaag man gud mi!:-) Mao to pag abot namu sa printahanan, nangita jud dayon mig kalingkuran kay gihangak ug gikapoi najud mi sa paglakaw. Mao to, gipalingkod mi sud sa opisina. Since, ang nanay sa amung grupo man ang naka-ila sa tag-iya sa paprintahan kay suki man nila, gipasagdan ra namu siya nga makigsturya atong tawhana. Iyang gisulti-an mahitungod sa design, kanus-ah kuhaon, tagpila ug uban pa. Nigawas ang tag-iya aron tingali pangutan-on ang in-charge tagpila kaha ang pagprinta sa amung design. While nagsturya si nanay sa tag-iya before pa ni nigawas, daan najud ming natinga tulo sa dako nga portrait nga gibutang sa pader sa opisina. Murag si Mahal--katong unano ba. Nag huna-huna jud mi unsa kaha ang ilang relasyon sa usa't usa. Mao to pag gawas ni manong, nangutana jud ko kung kinsa tong naa sa portrait ug ig-unsa to sa tag-iya. Sus kay gisumpayan man sa akong komedyante nga amiga nga "Nganung na man si Mahal ngari?" Gi lingi ni nanay ang portrait ug siya naka siyagit namu, katingala ug pungot naa sa iyang nawng, "Iya man nang asawa!!!"

-akong ngan-

sabaan nga babaye. kusog ug tingog. kusog mukatawa.

SABA GYUD.

kung naa siya, murag naay giyera!.. tabi ngari, sturya ngadto.
di mahimutang murag butete nga sigeg kisi-kisi!
ang baba murag lobot sa piso nga gi tayhupan, di muhunong sa pagbuka!...
kung naa siya, malipay ang mga amiga kay naa may chikadora!
lingaw ka kuyog kay sabaan man gyud! :-)

kung naa siya, di mahilum ang lugar kay naa may tabian!:-)

apan kung kining tawhana mag inusara, ang kahilum muhabol kaniya.
di man sad siya malainan kay ganahan man pud siya. Kahilum...
tabian siya apan sa mga in aning panahona, mahimutang ang butete, muhunong ang lobot sa piso, muhunong sa pagbuka...
niining panahona, hilum ang tanan apan ang utok napud ang sabaan.

mag sige ug huna-huna kung asa siya padung o di kaha, naa ba siyay padulngan? mag huna-huna kung unsa jud ang gusto sa langitnong Amahan para niya.

mag muni-muni sa mga panghitabo sa kinabuhi kung diin siya nikatawa og kusog ug ilabi na sa mga panahon kung diin siya nihilak ug maayo.

ang tan-aw sa mga taw niya, malipayon, kusgan, sabaan...

ang tan-aw sa mga taw, wa na siyay mapangayo pa.

miyembro sa usa ka pamilya nga respetado sa ilang siyudad.

naay igo nga kwarta aron mapalit ang gusto.

gihatagan sa Ginoo ug gasa nga maayong pangutok ug igong kagwapa para way rason nga siya mauwaw sa kaestorya. unsa pa man ang iyang gipangita? pangutana sa uban.

naa na niya ang tanan.

tingali tinuod kana apan naa pay mas lawm nga parte sa iyang pagkatawa nga dili makita ug basta basta...

sa iyang kasing kasing, daghan ug mga pangutana...

nganung daghan pa man siyang ganahan makab-ot, dili diay siya malipayon ug kuntento sa kahimtang niya karon?

nganung daghan man ug kasakit sa kalibutan, kang kinsa man ning sala-mga taw, nga nagpatunob o ang mga taw nga nagtunob?

nganung mas tuhuan man ang mga datu, dili ang mga pobre nga equal man kaha ta?

nganung naa may mga taw nga kung mutrabaho, basta-basta lang, di diay sila ganahan muhatag sa ilang tanang nahibaw-an, tanang kusog para ana nga bulahutonon?

nganung lisud man ang kinabuhi para sa uban, tungod ba kini sa dili pagtabang sa mga taw nila o ang dili nila pagtabang sa ilang kaugalingon?

nganung maglagot man siya makakita og injustice, ma abogada kaha siya sa mga taw nga gi tumban?

unsa man ang iyang ikaalagad sa mga tawo nga ninginahanglan nga ordinaryo ra man kaayo siya, estudyante pajud?

nganung gihimu man siyang ingun ana sa Ginoo, unsa man ang iyang misyon sa kalibutan?

"these are not empty questions...these are questions seeking for genuine answers...answers she hopes to find..."

sabaan nga babaye. kusog ug tingog. kusog mukatawa.

SABA GYUD.

apan sa giyera, sa hugyaw nga iyang gina-apilan sa matag adlaw, naay kahilum sa iyang kasingkasing...

ang kahilum nga muhatag ug kahayag aron iyang matoltol kung asa gyud siya padung...

kahilum nga muhatod kaniya sa mga tubag sa iyang mga pangutana...

kahilum nga nagsimbolo sa iyang pagtabang sa isigkataw nga walay gipangayo nga ilis...

kahilum nga nagsimbolo sa iyang gugma nga gipabati sa uban, pinaagi dili sa sturya lang kun dili sa buhat nga tinud-anay...

mao kini... mao kini ang kahilum sa hugyaw.